Een gemeenteraadslid (kortweg: raadslid) is een gekozen volksvertegenwoordiger binnen een gemeente. Alle raadsleden van één gemeente vormen samen de gemeenteraad van de betreffende gemeente. De gemeenteraad is het hoogte bestuursorgaan van de gemeente. De gemeenteraad van Kaag en Braassem telt 21 leden.

De taken van de gemeenteraad zijn grofweg in drieën op te delen: het vormen van de volksvertegenwoordiging, het stellen van kaders (beleidsmatig en financieel) en het controleren van het college van burgemeester en wethouders.

Burgerleden ondersteunen de fracties binnen een gemeenteraad. In. Een burgerlid mag het woord voeren bij de raadsavonden en kan de fractie vertegenwoordigen bij bijvoorbeeld werkbezoeken. Een burgerlid mag echter niet deelnemen aan de formele raadsvergaderingen en heeft dus ook geen stemrecht.

Het presidium houdt zich bezig met procesmatige en huishoudelijke zaken rondom de gemeenteraad. Zo bereidt het presidium bijvoorbeeld de agenda van de vergaderingen voor. Het presidium vergadert eens per maand. Alle fractievoorzitters zijn lid van het presidium. De voorzitter van de gemeenteraad, burgemeester Astrid Heijstee, is eveneens voorzitter van het presidium. De raadsgriffier is adviseur en secretaris van het presidium.

Het instellen van een Rekenkamer is wettelijk verplicht. Deze commissie ondersteunt de gemeenteraad bij haar controlerende taak en onderzoekt of het gemeentelijke beleid goed is uitgevoerd en het gewenste effect heeft gehad. De RK bepaalt zelf de onderwerpen van onderzoek. Dit kan na consultatie van de fracties in de raad. De raadsadviseur is de secretaris van de RK.

De gemeenteraad wordt ambtelijk ondersteund door de griffie. Aan het hoofd van de griffie staat de eerste adviseur van de gemeenteraad: de raadsgriffier. Naast de raadsgriffier bestaat de griffie uit twee raadsadviseurs/plaatsvervangend raadsgriffiers. De griffie faciliteert en bewaakt het democratisch proces van de besluitvorming en vormt hierbij de schakel tussen inwoners, gemeenteraad en ambtelijke organisatie. U kunt bij de griffie terecht als u vragen heeft over raadsaangelegenheden of als u inspraak wilt hebben in de gemeenteraad (bijvoorbeeld als u aandacht wilt vragen voor een specifiek onderwerp of als u uw mening wilt geven over een specifiek onderwerp). Ook kunt u terecht bij de griffie als u de gemeenteraad wilt uitnodigen voor een activiteit of bezoek.

Een raads- of burgerlid, wethouder, burgemeester of medewerker van de griffie kan in het (politieke) werk te maken krijgen met een dilemma, (bestuurlijke) integriteitskwestie en/of ongewenst of grensoverschrijdend gedrag (denk aan pesten, (seksuele) intimidatie, agressie, geweld of discriminatie). Met het aanwijzen van een extern vertrouwenspersoon wordt bereikt dat vragen en twijfels in vertrouwelijkheid kunnen worden besproken met de vertrouwenspersoon. Het kan namelijk uitdagend zijn om voor de hiervoor geschetste situaties zelf oplossingen of plannen van aanpak te bedenken.